Deze week bekeek ik een opgenomen webinar over een onderwerp dat me interesseerde. Jammer genoeg was het online college niet boeiend. De spreker was wat onzeker en praatte aan de hand van powerpointslides die weinig uitnodigend waren. Ik moet bekennen dat ik het maar een paar van de 23 minuten heb volgehouden. Eerst heb ik gekeken of er verderop in het webinar licht gloorde maar geen geluk: meer powerpoint slides met meer, in mijn ogen, saaie uitleg. Dus ik ‘zapte’ weg naar mijn mail en andere zaken die mijn aandacht trokken.
Niks bijzonders, net als een tv-programma dat niet boeit. Later in de auto op weg naar een afspraak kwam het voorval terug in mijn gedachten. Wat bij me opkwam was dat slecht onderwijs gewoon slecht onderwijs is. Of het nu online of in contact wordt gegeven: de wetten van goed onderwijs gelden. Een goed online college geven lijkt misschien een heel andere aanpak te vergen maar in wezen zijn de didactische eisen dezelfde. Een goed college wordt enthousiast gebracht, liefst met wat humor, met goede slides (weinig tekst, afwisseling met beeldmateriaal) of met een andere vorm van media-ondersteuning. met een koppeling naar de actualiteit en/of de praktijk. Tot slot heeft een goed college een heldere structuur met afgebakende eenheden van informatie en met herhaling en samenvatting om de toehoorder op het spoor te houden.
Hoe zit dat met andere filmpjes met instructie en uitleg die in grote hoeveelheden op internet verschijnen? Wat is goed en wat niet? Gelden hier online speciale eisen aan de uitleg die niet gelden voor f2f uitleg?
Op de middelbare school van mijn dochter is de flipped classroom nog niet echt doorgedrongen. Een enkele leraar experimenteert ermee. Zij is wel blij met de leraren die dat doen. Want je kunt een filmpje met uitleg zo vaak kijken als je wilt en hoeft niet naar de leraar. Als ik haar vraag wanneer ze zo’n filmpje goed vindt, komt ze met het volgende: korte filmpjes (20 minuten is te lang vindt ze), korte teksten, voorbeelden, niet te druk (niet teveel kleur en beweging). Opnieuw niet spectaculair anders dan een ‘gewone’ instructie.
Voor goed onderwijs en goede instructie kunnen we dus de kennis gebruiken die we hebben opgebouwd in het contactonderwijs.
Dat is een geruststelling. Maar tegelijk moet deze constatering ontwerpers en uitvoerders van online onderwijs scherp houden. Het enkele feit dat een stukje onderwijs of uitleg online beschikbaar is, zorgt niet voor verbetering of vernieuwing. Voor goed online onderwijs moeten we nog een tandje bij zetten.