Professionalisering voor flexibel onderwijs
Een online startmodule en een leer- en ontwerptraject voor flexibel onderwijs
Begeleiding en professionalisering docenten
Voor de begeleiding en professionalisering van docenten en teams van docenten die aan de slag gaan met flexibel onderwijs hebben we een online startmodule en een leer- en ontwerptraject vormgegeven op basis van de 5 bouwstenen voor flexibel onderwijs.
De online startmodule hebben we ontwikkeld om (curriculum)commissies en docenten(teams) op gelijk beginniveau te brengen qua inzicht, kennis en vaardigheden op het gebied van flexibel opleiden. Deze online startmodule is gebaseerd op onze recente ervaring bij verschillende onderwijsinstellingen, zoals Inholland, Fontys, Haagse Hogeschool en HAN. Bij Inholland en de HAN ook in het kader van de pilots flexibilisering voor het hoger onderwijs.
Daarnaast hebben we een leer- en ontwerptraject ontwikkeld voor docenten(teams) die aan de slag gaan met het daadwerkelijk vormgeven van flexibel onderwijs. Want flexibel onderwijs wordt ook altijd blended onderwijs, omdat technologie ons in staat stelt om individuele leeractiviteiten te ondersteunen en te monitoren in verschillende leeromgevingen. En flexibel onderwijs wordt ook altijd activerend onderwijs, omdat we inmiddels genoeg van leren weten om te onderkennen dat studenten voor effectief leren geactiveerd moeten worden. Flexibel, blended en actief onderwijs: de uitdagingen waar docenten en ontwikkelteams voor staan zijn niet gering. De online startmodule kan ook een onderdeel zijn van dit leer- en ontwerptraject.
Online startmodule over flexibel opleiden
Binnen MBO en HBO instellingen zijn verschillende opleidingen bezig met het concept van flexibel opleiden. In het HBO vooral ook gestimuleerd door de pilots flexibilisiering.
Vaak werkt een curriculumcommissie of een kleine groep docenten de flexibele opzet uit. Vervolgens is het de uitdaging om alle betrokken docenten mee te nemen in deze ontwikkelingen. Om commissises en docenten op een gelijk beginniveau te brengen, hebben we een online startmodule ontwikkeld.
In deze startmodule komen een aantal onderwerpen aan bod:
- Opzet van de huidige pilots van flexibilisering, wat is er in de Wet op het Hoger Onderwijs losgelaten voor de pilots en wat is daar door mogelijk in de pilots?
- Verschillende didactische modellen voor flexibilisering
- Werken met leeruitkomsten en leerwegonafhankelijk toetsen
- Meerwaarde van flexibel onderwijs voor verschillende persona's
- Zelfsturing en docentsturing van het leerproces binnen flexibel onderwijs
- Ideevorming en idee-uitwisseling tijdens de startmodule voor de eigen opleiding om het ontwikkelproces na deze start te versnellen
Op basis van de eigen visie of keuzes die de onderwijsinstelling of opleiding heeft gemaakt op het gebied flexibilisering, kunnen we de inhoud van de startmodule op maat aanpassen of aanvullen.
Deze startmodule is geschikt voor:
- Curriculumcommissies
- Teams die leeruitkomsten schrijven
- Ontwikkelaars van leerwegonafhankelijk toetsen
- Docenten(teams) die onderwijs ontwikkelen
Leer- en ontwerptraject voor ontwikkelen van flexibel onderwijs
In het leer- en ontwerptraject ontwikkelen de docenten didactische kennis en vaardigheden die nodig zijn om flexibel, blended en actief onderwijs vorm te geven. Bijvoorbeeld op het gebied van constructive alignment, blended learning, gepersonaliseerd leren en High Impact Learning. Wij reiken ze daarvoor ook de ontwerpmodellen, instrumenten en handvatten aan en trainen de docenten in de toepassing hiervan.
Bijvoorbeeld ontwerp een onderwijsarsenaal: variatie
Een onderdeel van het leer-en ontwerptraject is het ontwerp van het onderwijsarsenaal (bouwsteen 3). Het idee is dat er een variëteit aan leeractiviteiten als het ware ‘op voorraad’ is. Die variatie maakt het mogelijk om verschillende leerroutes te nemen naar de leeruitkomst. Nu zit hem in de kneep juist in die variatie. Veel docenten zijn toch meer gewend om één route met leer- en doceeractiviteiten te ontwerpen. Daarom bieden wij een in het leer- en ontwerptraject een methode om ontwerp van variatie in leeractiviteiten te ondersteunen in 2 stappen.
Met deze variatie kun je bij het ontwerp al rekening houden met verschillen tussen studenten, bijvoorbeeld een student die liever individueel leert of een student die graag samen met anderen leert of een student met veel of juist weinig werkervaring. En combinaties van deze factoren.
Dit leer- en ontwerptraject is geschikt voor docenten en docententeams die aan de slag gaan met het ontwerpen en ontwikkelen van flexibel onderwijs.
Flexibele opzet van de startmodule en het leer- en ontwerptraject
Zowel de startmodule, als het leer- en ontwerptraject hebben een flexibele opzet en kunnen in zijn geheel of in delen door teams worden ingezet. Per team kijken we waar de ontwikkelvraag zit en aan welke bouwstenen gewerkt gaat worden: een flexibele opzet!