4 instrumenten

Wat studenten moeilijk vinden en de leerstappen!

In ons dagelijks ontwikkelwerk met teams in hbo en mbo en in onze ontwerpcursus is een belangrijke ontwerpvraag: Wat vinden studenten moeilijk?

Waarom is deze vraag zo belangrijk?

Het antwoord geeft aan waar het gaat ‘schuren’ in het leren.

  • Omdat studenten op een punt komen dat ze de aanpak die ze daarvoor kozen bijvoorbeeld niet meer kunnen toepassen
  • Of omdat ze iets écht moeten begrijpen voor ze het kunnen toepassen

Het gaat het dus om het nemen van een volgende stap in het leerproces:

  • de student moet het echt gaan snappen anders kan hij het niet toepassen
  • Of de student moet begrijpen waarom een toepassing werkt of goed is. Het mag geen toevalstreffer zijn

In het mbo waar ik veel werk op het moment is deze ontwerpvraag extra belangrijk. In de ogen van docenten lijken studenten de moeilijkheid vaak uit de weg te gaan. Ze nemen de kortste weg naar het doel. Snel klaar, niet veel geleeerd. Dat kan een kwestie van motivatie zijn. Maar veelal gaat het erom dat de studenten als beginner niet zien welke stappen je moet nemen om een goede toepassing uit te voeren. En vooral ook waarom je die stappen zet.
Ze zien het niet omdat ze het nog niet weten.

Er zijn grote verschillen tussen de manier waarop een beginner naar een vraagstuk kijkt en hoe een expert (docent/praktijkbegeleider) dit doet. Lees hierover in Wijze lessen:12 bouwstenen voor effectieve didactiek

De ontwerpvraag is dus:
“Wat vinden studenten moeilijk in jouw(docent) ervaring”?
en de vraag die daar direct op volgt, is:
“En welke stappen moeten ze zetten om het te leren?”
Bijvoorbeeld: studenten moeten leren om instrumenten klaar te leggen voor een tandarts en zorgen dat dit steriel gebeurt. Nu wordt dat wel voorgedaan in het onderwijs en er zijn ook filmpjes over waar je iemand dit ziet doen. Maar daar is niet op te zien wat studenten (beginners) echt moeilijk vinden.
Of: het precieze moment waarop je je steriele handschoenen aandoet en waarom dat op dat moment gebeurt. Als iemand dat voordoet en daarbij hardop het waarom van de stappen uitlegt, gaan studenten dit zien en kunnen ze het met begrip nadoen.

Deze vraag naar de moeilijkheid, en de stappen om de moeilijkheid onder de knie te krijgen, kun je stellen op verschillende niveaus: een les, een module, het curriculum van de opleiding. Op het moment dat je als ontwerper van onderwijs weet wat studenten moeilijk vinden of anders gezegd, wat een beroepssituatie voor studenten moeilijk maakt, kun je beslissen hoe je het leerproces stapsgewijs gaat opbouwen. Je kunt het antwoord op de vraag vervolgens ook gebruiken om te flexibiliseren: niet alle studenten hebben alle stappen nodig!

Geplaatst in Leven Lang Leren.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.